W grudniu 2019 roku rozpoczęła się druga edycja wieloczęściowego trójstronnego projektu realizowanego wspólnie przez Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu/Auschwitz, Bayerischer Jugendring K.d.ö.R. i Pracownię Historii im. Leonida Lewina w Mińsku. Uczestnicy i organizatorzy pożegnali się wówczas zakładając, że w 2020 roku spotkają się na kolejnych seminariach w Mińsku i Norymberdze. Aby utrzymać kontakt, w obliczu trwającej pandemii i ograniczeń, organizatorzy projektu zaproponowali spotkanie on-line, które odbyło się 10 listopada. W związku z trwającymi od miesięcy protestami na Białorusi ważne wydawało się odejście od naszego podstawowego tematu seminarium, jakim są kultury pamięci o II wojnie światowej i Holokauście i zajęcie się trwającymi na Białorusi protestami. Strona białoruska przedstawiła poruszający obraz aktualnych protestów i represji. Uczestnicy z Polski informowali o protestach kobiet w związku z zaostrzeniem przepisów dotyczących aborcji. A strona niemiecka informowała o coraz silniej obecnych przejawach antysemityzmu w ruchu przeciwrestrykcjom z powoduepidemiikoronawirusa.

Podczas wirtualnej pracy w małych grupach w formacie World Café uczestnicy dyskutowali o tym, jak można kontynuować pracę nad zachowaniem pamięci w obecnych warunkach, jak postrzegany jest obraz „ofiary” w kulturach pamięci i w obecnych dyskusjach, a także o temacie wolności i kwestii jej granic.

Wszyscy uczestnicy zgodzili się, że seminaria on-line są dobrym rozwiązaniem tymczasowym, ale nie mogą zastąpić realnych wizyt w miejscach pamięci, które pozwalają zobaczyć na własne oczy, do jakich zbrodni zdolny jest człowiek. Kontakty i spotkania osobiste, które są ważną częścią współpracy międzynarodowej, mogą być tymczasowo przeniesione do przestrzeni wirtualnej, ale w dłuższej perspektywie nie mogą być w ten sposób zastąpione. Dlatego mamy nadzieję, że w nawiązaniu do seminarium zrealizowanego w 2019 roku w Oświęcimiu i Warszawie, uda nam się spotkać na kolejnych seminariach latem 2021 roku w Mińsku i Norymberdze.

ORGANIZATORZY

MDSM Oświęcim, Pracownia Historii im. Leonida Lewina przy Mińskim Międzynarodowym Edukacyjnym Centrum im. Johannesa Raua/Białoruś, Bayrischer Jugendring (BJR) w Monachium/Niemcy, Agentur für Bildung - Geschichte, Politik und Medien e.V. w Berlinie/Niemcy, Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej, Uniwersytet Warszawski/Polska

KOORDYNACJA 

Elżbieta Pasternak, pasternak@mdsm.pl

Projekt finansowany jest ze środków Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (PNWM) w ramach programu grantowego „Zachować Pamięć”.