A HOUSE TO LIVE
A PLACE TO LEARN

W dniach 4–10 maja 2025 roku w Domu Maxa Mannheimera w Dachau odbyło się polsko-niemieckie seminarium fotograficzne, w którym uczestniczyło 16 młodych osób z Polski i Niemiec. Spotkanie to było nie tylko okazją do pracy twórczej, ale przede wszystkim do wspólnego, głębokiego namysłu nad historią obozu koncentracyjnego w Dachau oraz sposobami pamiętania o ofiarach nazistowskich zbrodni – 80 lat po zakończeniu II wojny światowej.

Uczestnicy seminarium przez tydzień zajmowali się  fotografowaniem w Miejscu Pamięci Dachau oraz w mniej znanym, lecz równie ważnym miejscu – na terenie byłych Zakładów Doświadczalnych SS, określanych propagandowo jako „Ogród ziołowy” (niem. „Kräutergarten”). To miejsce, znane wśród więźniów jako „plantacja”, było jednym z najbardziej wycieńczających komand pracy w Dachau. Dziś, choć w dużej mierze zabudowane, nadal nosi ślady tragicznej przeszłości. Dzięki specjalnemu zezwoleniu władz miasta, uczestnicy mogli wejść na teren dawnych zakładów i fotografować pozostałości po szklarni, w której kiedyś w trudnych warunkach pracowali więźniowie .

Szczególnym doświadczeniem była praca z techniką cyjanotypii – XIX-wiecznym procesem fotograficznym, który pozwala tworzyć obrazy za pomocą światła słonecznego, wody i nietoksycznych substancji chemicznych. Młodzież wykorzystywała do tego celu zebrane na terenie byłej „plantacji” rośliny, które stały się symbolicznymi motywami obrazów pamięci. Za stronę merytoryczną warsztatów fotograficznych odpowiadał Ulrich Schmitt z Akademii Sztuk Pięknych, który wprowadził uczestników nie tylko w cyfrowe techniki fotograficzne, ale także w unikalny świat cyjanotypii.

Celem tygodnia pracy było nie tylko wspólne fotografowanie, ale przede wszystkim refleksja nad sposobami pamiętania o przeszłości, dzielenie się doświadczeniami i poszukiwanie własnego spojrzenia na trudną historię. Młodzież brała udział również w grze miejskiej po Dachau (mimo deszczu!), wspólnym wieczorze polsko-niemieckim oraz miała wyjątkową możliwość wykonania nocnych zdjęć na terenie Miejsca Pamięci.

Zwieńczeniem seminarium było uroczyste otwarcie wystawy fotograficznej 9 maja w Domu Maxa Mannheimera w Dachau. Prezentowane na niej prace ukazują historię miejsca z osobistej, często bardzo poruszającej perspektywy uczestników. Z okazji 80. rocznicy wyzwolenia obozów w Dachau i Auschwitz, zaprezentowano również fotografie powstałe podczas ubiegłorocznego seminarium w Oświęcimiu.

Przebieg tegorocznego spotkania i fotografie uczestników, można zobaczyć na Instagramie:

  https://www.instagram.com/erinnerungsbilderobrazypamieci/

Projekt organizowany jest z Max Mannheimer Studienzentrum  Dachau we współpracy z Powiatem Oświęcimski, Landratsamt Dachau, Liceum Ogólnokształcącym Nr 1 im. ks. Stanisława  Konarskiego w Oświęcimiu  oraz Gymnasium Markt Indersdorf.

Warsztaty fotograficzne sfinansowano ze środków Polsko – Niemieckiej – Współpracy – Młodzieży (PNWM) w ramach programu grantowego Zachować Pamięć.

Wsparcie finansowe:  Powiat Oświęcimski, Stowarzyszenie Wspierające Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu – stowarzyszenie zarejestrowane w Wolfsburgu (FIJA), Stowarzyszenie wspierające Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu.

Foto: P. Melzl