Józef Szajna. W 80. rocznicę wyzwolenia
Wystawa
Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu oraz Muzeum Śląskie w Katowicach zapraszają na otwarcie wystawy „Józef Szajna. W 80. rocznicę wyzwolenia”. Wernisaż odbędzie się 15 stycznia 2025 roku o godzinie 17.00 w MDSM (ul. Legionów 11, Oświęcim).
Muzeum Śląskie w Katowicach posiada w swoich zbiorach najbogatszą w Polsce kolekcję dzieł Szajny, których wybór odnoszący się do obozowych doświadczeń prezentujemy na wystawie pt. „Józef Szajna. W 80. rocznicę wyzwolenia.” Projekt zakłada prezentację dzieł wywodzących się bezpośrednio z doświadczenia zagłady, skomponowanych jako instalacja obiektów przestrzennych i obrazów.
Józef Szajna urodził się 13 marca 1922 roku w Rzeszowie, zmarł 24 czerwca 2008 roku w Warszawie. Jeden z najwybitniejszych artystów świata teatru i sztuki. Malarz, scenograf, reżyser, teoretyk teatru, twórca autorskich, nowatorskich przedstawień. Więzień obozów KL Auschwitz i Buchenwaldu. Doświadczenia Szajny z okresu II wojny światowej, w tym wieloletni pobyt w obozach koncentracyjnych oraz ich materialne przejawy w jego twórczości są niepodważalnym dziedzictwem kulturowym. Warsztat artystyczny nabyty w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w zderzeniu z traumatycznym doświadczeniem osobistym, kształtuje Szajnę jako jednostkę wybitną o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym.
Kompozycje Szajny nie są piękne, mają poruszać, odzwierciedlać stan jego emocji. Są przestrogą dla odbiorcy, który powinien odnaleźć w nich własne niepokoje i dręczące pytania. Manifestował w nich swą świadomość artysty-człowieka, jednostki głęboko naznaczonej cierpieniem, który życie afirmuje, docenia, widza zaś przestrzega, pyta, prowokuje. O los człowieka narażonego na agresję i unifikację Szajna upominał się najgłośniej.
Dla Szajny pierwotną wartością była wolność, którą dawała mu niczym nieograniczona kreacja. Sztuka, której poświęcił swoje życie, pozwoliła mu uporać się z obozową przeszłością, była swoistym katharsis i krzykiem sprzeciwu wobec opresji: „Ucieczka w sztukę jest samoobroną przed bezbronnym poddaniem się!”.
Wystawa będzie prezentowana w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu do 15 marca 2025 roku.
